Της Νικόλ Λειβαδάρη
O πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πήγε στην σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών ζητώντας την καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων, την δήλωση των ηγετών της ΕΕ ότι η συμφωνία Αγκυρας – Τρίπολης δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, και την επαναβεβαίωση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης προς την Ελλάδα. Δεν ζήτησε ευθέως κυρώσεις, καίτοι κυβερνητικές πηγές – όπως και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας – ανέφεραν ότι η Αθήνα επιδιώκει ένα «διευρυμένο πλαίσιο κυρώσεων» κατά της Αγκυρας.
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας έκανε ένα – κρίσιμο – βήμα παραπάνω. Πήγε στην προπαρασκευαστική σύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών (PES) θέτοντας πρώτο στην ατζέντα το αίτημα της επιβολής περαιτέρω κυρώσεων στην Αγκυρα οι οποίες θα αφορούν και την προκλητικότητά της απέναντι στην Ελλάδα – ένα αίτημα, που υιοθετήθηκε τελικά από το PES.
Κυβερνητικές πηγές αιτιολογούν τον συγκρατημένο τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει το Μαξίμου το θέμα των κυρώσεων, επικαλούμενες το κατηγορηματικό «όχι» της Γερμανίας σε οποιαδήποτε άμεσα και συγκεκριμένα μέτρα κατά της Τουρκίας. Με την Μέρκελ σε αποδρομή, με το γερμανικό πολιτικό σύστημα να επενδύει σταθερά στο παζάρι με τον Ερντογάν για το προσφυγικό, και με τις μεγαλύτερες γερμανικές επιχειρήσεις να έχουν ισχυρά συμφέροντα στην Τουρκία, ουδείς αναμένει ότι το Βερολίνο μπορεί εύκολα να προχωρήσει σε δυναμικές κινήσεις κατά της Αγκυρας.
Πρόκειται για μια πραγματικότητα την οποία γνωρίζει πολύ καλά και ο Αλέξης Τσίπρας. Όμως η εκτίμηση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχοντας γνώση και όλου του θερμού παρασκηνίου του τελευταίου εξαμήνου στην ΑΟΖ της Κύπρου και την ανατολική Μεσόγειο, είναι πως μόνον οι ευρωπαϊκές κυρώσεις μπορούν να συγκρατήσουν την Τουρκία και να αποτρέψουν την στρατιωτικοποίηση της έντασης.
Εξ ου και στην χθεσινή συνεδρίαση του PES ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε πως η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να δώσει ένα σαφές μήνυμα στην Τουρκία για άμεσο τερματισμό των παράνομων ενεργειών της στις ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδας – ένα μήνυμα που θα συμπεριλαμβάνει κυρώσεις και σε σχέση με τη χώρα μας και την προκλητικότητα της Αγκυρας όχι μόνον στην ΑΟΖ της Κύπρου αλλά και στις θαλάσσιες ζώνες νότια της Κρήτης. Και, μάλλον εύγλωττα, εξήγησε ότι είναι αναγκαίο να αναδειχθεί εγκαίρως η απειλή των ευρωπαϊκών κυρώσεων, προκειμένου η Τουρκία να γνωρίζει τις σοβαρές συνέπειες των πράξεών της, ειδάλλως η πιθανότητα στρατιωτικής αντιπαράθεσης θα αυξηθεί πολύ.
Η τοποθέτηση Τσίπρα εμπερικλείει και την ανάγνωση που κάνει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στην τακτική και τις τελευταίες κινήσεις της Αγκυρας: Θεωρεί ότι ο Ερντογάν ξεδιπλώνει με σταθερή κλιμάκωση την αναθεωρητική του στρατηγική και κάνει επιθετικά μεν, αναγνωριστικά δε, βήματα «αγοράζοντας» αντιδράσεις. Κι όσο οι αντιδράσεις αυτές περιορίζονται σε διπλωματική καταδίκη – ή ακόμη και απομόνωση, όπως λέει η κυβέρνηση – ανεβάζει το παιχνίδι σε νέο, πιο επικίνδυνο επίπεδο.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, στην Κουμουνδούρου είναι πεπεισμένοι ότι μόνον η απειλή για ένα άμεσο πλήγμα στην τουρκική οικονομία μπορεί να ανακόψει τους σχεδιασμούς του Ερντογάν, και αυτή η απειλή δεν είναι άλλη από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις. Αυτό εκτιμάται πως είναι και το μόνο αξιόμαχο όπλο για να αποτρέψει την αποστολή τουρκικών ερευνητικών πλοίων στην θαλάσσια ζώνη νότια της Κρήτης την οποία περιέλαβε στο, εκτός κάθε διεθνούς δικαίου, Μνημόνιο με την Λιβύη η Τουρκία.
Μια τέτοια αποστολή θεωρείται ως η απόλυτη «κόκκινη γραμμή», η παραβίαση της οποίας δεν μπορεί παρά να απαντηθεί με την αποστολή και ελληνικών πολεμικών πλοίων στην περιοχή. «Σε κάθε άλλη περίπτωση θα έχουμε αποδεχθεί την δημιουργία γκρίζων ζωνών στην ελληνική υφαλοκρηπίδα», λέει στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ με μακρά διπλωματική εμπειρία. Κάτι τέτοιο όμως, όποτε και εφόσον συμβεί, σημαίνει ντε φάκτο στρατιωτικοποίηση της έντασης. Και από αυτή την γραμμή και πέρα μπορούν να συμβούν τα πάντα…
tvxs.gr